តើអ្នកជឿទេថា​​​ ក្នុងខ្លួនមនុស្សកោសិកាធ្វើទំនាក់ទំនងគ្នាដូចប្រព័ន្ធទូរស័ព្ទ?​

ជាមួយនឹងភាពជឿនលឿនទាំងអស់នៅក្នុងបច្ចេកវិទ្យាគ្មានអ្នកវិទ្យាសាស្រ្តណាម្នាក់អាចបង្កើតរស្មីរសំយោគជំនួសពន្លឺព្រះអាទិត្យ ហើយក៏គ្មាននរណាម្នាក់អាចបង្កើតគ្លុយកូសដោយប្រើពន្លឺព្រះអាទិត្យបានដែរ។

ដូចជាវង់តន្រ្តីដែលបានរៀបចំយ៉ាងល្អ គ្មានប្រព័ន្ធផ្សេងទៀតនៅក្នុងរាងកាយរបស់មនុស្សសម្រេចបាននូវតុល្យភាព និងភាពសុខដុមរមនាដ៏ល្អឥតខ្ចោះដូចប្រព័ន្ធការពារដែលមានផាសុកភាព និងដំណើរការខ្ពស់នោះទេ។ ចុះធ្វើយ៉ាងណាទើបយើងអាចជួយជំរុញឲ្យប្រព័ន្ធភាពស៊ាំរបស់យើងមានសុខភាពល្អ?

 

ថ្ងៃនេះ យើងលើកយកចំនុចខ្លឹមមួយដែល គ្រប់កោសិកាខ្វះមិនបាន នោះគឺ​ សញ្ញាណកោសិកា (Cell Signaling)

 ស្វែងយល់ពីសញ្ញាណកោសិកា (Cell Signaling)

សញ្ញាណកោសិកា គឺ ជាកាតាលីករចម្បងក្នុងការបញ្ចេញហ្សែន ហើយវាមិនមែន​ សំដៅត្រឹមតែលើប្រភេទនៃការបញ្ចេញហ្សែនដែលកំណត់ពណ៌សក់ និងកម្ពស់របស់អ្នកនោះទេ។ ហ្សែនធ្វើការលើសពីការផលិតរូបរាងកាយរបស់មនុស្ស។ ពួកវាផ្ទុកសារ (messages to cells) ​ដែលទ្រទ្រង់ជីវិតទៅកាន់កោសិកា ហើយកោសិការបស់មនុស្សឆ្លើយតបទៅនឹងសារទាំងនោះ ដោយធ្វើឱ្យមនុស្សរស់នៅប្រកបដោយសុខភាពល្អ។

នៅពេលដែលយើងកាន់តែចាស់ សញ្ញាណកោសិកាចុះខ្សោយ (កោសិការបស់អ្នកលូតលាស់យឺត) ហើយពេលដែលកោសិកា​ចុះខ្សោយ អាចរំខានដល់ការធ្វើសកម្មភាពរបស់ហ្សែន។ ប៉ុន្តែប្រសិនបើអ្នកមានវិធីសាស្រ្តក្នុងការគ្រប់គ្រងសកម្មភាពហ្សែន តាមរយៈម៉ូលេគុលសញ្ញាណ redox នោះ ទំនាក់ទំនងរវាងកោសិកានឹងកាន់តែរឹងមាំ។

រាងកាយរបស់មនុស្សកកើតឡើងពីបង្គុំនៃកោសិកាចន្លោះពី 50 ទៅ 100 ទ្រីលានកោសិកា។ កោសិកានីមួយៗធ្វើការទៅតាមតួនាទី នៅកន្លែងមួយដែលត្រឹមត្រូវ និងតាមពេលាវេលាកំណត់ដ៏ជាក់លាក់។ កោសិការបស់យើងពិតជាអស្ចារ្យណាស់!!!

កោសិកានីមួយៗមានសកម្មភាពដ៏មមាញឹកឥតឈប់ឈរ ប្រៀបបានទៅនឹងទីក្រុងមួយដែលមិនដែលដេកយ៉ាងដូច្នោះដែរ។ គ្រប់វិនាទី​កោសិការបស់យើងធ្វើការមិនចេះនឿយហត់ ដើម្បីឲ្យអ្នកមានសុខភាពល្អ និងរឹងមាំ។ មុខងារដ៏សំខាន់មួយនៃកោសិកាដែលត្រូវផលិតនោះគឺ ចំហេះ។ ចំហេះនេះត្រូវបានគេឲ្យឈ្មោះថា ATP ដែលបង្កើតដោយកម្មករនៅក្នុងកោសិការបស់យើងហៅថា mitochondria​(វាប្រៀបដូចជាម៉ាស៊ីនថាមពលនៃកោសិកា)។

Mitochondria ចាំបាច់ នឹងមានសារៈសំខាន់ណាស់ ក្នុងកោសិកាមួយអាចមានកម្មករតូចៗទាំងនេះរាប់ពាន់។ តាមការពិត គេប៉ាន់ស្មានថាពាក់កណ្តាលទំងន់ស្ងួតនៃរាងកាយរបស់មនុស្សជាបង្គុំនៃ Mitochondria ។ Mitochondria មានតួនាទីលើសពីការផ្គត់ផ្គង់ថាមពលសំរាប់តម្រូវការរបស់រាងកាយ។ ពួកវាមានតួនាទីយ៉ាងសំខាន់ក្នុងកោសិកាបញ្ជូនសារដើម្បីសម្របសម្រួលទំនាក់ទំនង រវាងការធ្វើកាយវិការ និង សកម្មភាពរបស់អ្នក។ បើគិតៗទៅ ការបញ្ជូនសារបែបនេះមានសារៈសំខាន់ណាស់សំរាប់សុខភាព និងជីវិត។ ដោយសារ Mitochondria ជាមូលដ្ឋានគ្រឹះក្នុងកិច្ចការបង្កើត ថែទាំកោសិកា ក៏ដូចជាជួសជុលជាលិកា និងមុខងារក្នុងប្រព័ន្ធភាពស៊ាំ។  ប្រសិនបើកោសិកា មិនមានសមត្ថភាពក្នុងការទំនាក់ទំនងសកម្មភាពទេ យើងនឹងឆាប់ចាស់ទ្រុឌទ្រោម។

Mitochondria មានតួនាទីសំខាន់នៅក្នុងប្រព័ន្ធទំនាក់ទំនង ក៏ព្រោះតែវាបង្កើតម៉ូលេគុលពិសេសមួយហៅថា សញ្ញាណម៉ូលេគុលរ៉េដុក ។ Mitochondria បង្កើតសញ្ញាណម៉ូលេគុលរ៉េដុក រាប់ពាន់ រៀងរាល់វិនាទីរៀងរាល់ថ្ងៃ។ នេះជារឿងល្អ ពីព្រោះបើសិនជាមិនមានសញ្ញាណម៉ូលេគុលរ៉េដុកទេ ការកកើតនៃជីវិតមិនអាចមានទេ។ អ្នកត្រូវការម៉ូលេគុលទាំងនេះ ដើម្បីការពារសុខភាពកោសិការបស់អ្នក ដើម្បីអាចចាប់បាននូវសញ្ញាណគ្រោះថ្នាក់ និងដឹងអំពីការខូចខាតកោសិកា ហើយធ្វើការជួសជុល ឬបង្កើតកោសិកាថ្មីជំនួសកោសិកាដែលខូចខាត។

តែគួរឱ្យស្តាយ នៅពេលដែលយើងកាន់តែចាស់ សមត្ថភាពក្នុងការបង្កើតសញ្ញាណម៉ូលេគុលរ៉េដុក របស់យើងក៏ថយចុះដែរ។ អ្នកធ្លាប់កត់សម្គាល់ទេថា ស្នាមជាំ និងស្នាមរបួសរបស់កូនក្មេងឆាប់ជាសះខ្លាំងណាស់ តែបើចំពោះមនុស្សចាស់វិញមិនងាយជាសះទេ។ កោសិការបស់មនុស្សចាស់មិនមានទំនាក់ទំនងគ្នាល្អដូចកាលពួកគាត់នៅវ័យក្មេងទេ ដូច្នេះហើយកោសិកា និងជាលិកាត្រូវចំណាយពេលវេលាយូរដើម្បីជួសជុល និយាយជារួមមកទាំងនេះដោយសារតែរាងកាយរបស់យើងមិនអាចបង្កើតសញ្ញាណម៉ូលេគុលរ៉េដុកបានច្រើនដូចកាលពីក្មេង។

ប៉ុន្ដែ មានអ្វីកើតឡើង បើសិនជាយើងមានមធ្យោបាយបំពេញបន្ថែមនូវម៉ូលេគុលតូចៗដ៏អស្ចារ្យទាំងនេះ?  ចុះមានអារម្មណ៍ដូចម្តេចដែរ ប្រសិនបើមានទឹកជំនួយសញ្ញាណម៉ូលេគុលរ៉េដុក? តើជីវិតរបស់អ្នកផ្លាស់ប្តូរយ៉ាងដូចម្តេច?​ប្រសិនបើអ្នកអាចបំពេញបន្ថែមសញ្ញាណម៉ូលេគុលរ៉េដុកបានដូចកាលនៅវ័យក្មេង?

កោសិការបស់អ្នក គឺជាថង់តូចមួយដែលមានផ្ទុក ទឹកអំបិល mitochondria និង​ សារធាតុផ្សេងៗទៀតរបស់កោសិកាអណ្តែតពាសពេញក្នុងទឹកអំបិលនេះ។ ដូច្នេះ គ្មានអ្វីគួរឱ្យភ្ញាក់ផ្អើលនោះទេ ដែលនៅពេល mitochondria ត្រូវការបង្កើតសញ្ញាណម៉ូលេគុលរ៉េដុក វាប្រើប្រាស់សារធាតុជាច្រើនដែលមានស្រាប់នៅក្នុងទឹកអំបិលនោះ។ ដំណើរការនេះពិតជាអស្ចារ្យណាស់ ដោយសារតែទឹកអំបិលកកើតឡើងពីអាតូម 4 ប្រភេទប៉ុណ្ណោះ។

ក្នុងអំបិលមានអាតូមសូដ្យូម និងក្លរួ រីឯនៅក្នុងទឹកមានអាតូមអ៊ីដ្រូសែន និងអុកស៊ីសែន។ Mitochondria ទាញយកម៉ូលេគុលទឹកអំបិលទាំងនេះយកមកផ្គុំសារជាថ្មីឡើងវិញតាមរចនាសម្ព័ន្ធខុសៗគ្នាជាច្រើន។ អ្នកដឹងទេថាការផ្សំផ្គុំថ្មីនោះជាអ្វី? នោះគឺជាសញ្ញាណម៉ូលេគុលរ៉េដុក។  នៅក្នុងកោសិកា អ្វីៗកើតឡើងឆាប់រហ័សណាស់ សញ្ញាណម៉ូលេគុលរ៉េដុក ត្រូវបានផលិតយ៉ាងលឿនក្នុងរយៈពេលមិនដល់១​ វិនាទីផង ហើយវានឹងត្រូវបានទាញយកទៅប្រើប្រាស់ជាបន្ទាន់ផងដែរ។