រូបចម្លាក់បុរាណខ្មែរដ៏កម្រនិងល្អឯកចំនួន១៤ បានមកដល់កម្ពុជាហើយ

រូប​ចម្លាក់​ដ៏​កម្រ ​និង​ជាស្នា​ដៃ​ឯក​មួយ​គឺ​បដិមា​ព្រះ​លោកេសូរ ​ឬ លោកកេស្វារៈ​ធ្វើ​ពី​សំលោហៈ ចុង​សតវត្សរ៍​ទី១០ ដើម​១១​នៃ​គ.ស និង​រូបចម្លាក់​​១៣​ផ្សេង​ទៀត​បាន​មក​ដល់​កម្ពុជា​វិញ​ហើយ ដោយនៅរសៀលថ្ងៃទី ០៤ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២៤ នាយកដ្ឋានសារមន្ទីរ បានរៀបចំកម្មវិធី ប្រគល់-ទទួលវត្ថុបុរាណខ្មែរចំនួន១៤វត្ថុ ដែលជាសមុច្ច័យរបស់សារមន្ទីរ Metropolitan Museum ហៅកាត់ថា MET នៃសាហរដ្ឋអាម៉េរិក បានប្រគល់ត្រឡប់មកប្រទេសកម្ពុជាវិញ។

ក្រសួងវប្បធម៌ និងវិចិត្រសិល្បៈ បានឲ្យដឹងថា ក្នុងចំណោមវត្ថុទាំង១៤នោះ មានវត្ថុពិចិត្រមួយចំនួនដែលត្រូវបានយកចេញពីប្រទេសកម្ពុជាទៅដូចជា រូបប្រតិមាព្រះនាងឧមា ធ្វើពីថ្មភក់ ដែលត្រូវបានលួចយកចេញទៅក្នុងឆ្នាំ១៩៩៧, ព្រះសិរលោកេសូរ ធ្វើពីសំរឹទ្ធដែលមានដងខ្លួនរក្សាទុកនៅក្នុងសារមន្ទីរជាតិ និងប្រតិមាព្រះលោកេសូរធ្វើពីសំរិទ្ធដែលសារមន្ទីរ METទិញពីលោក ឌូគ្លាស ឡាដហ្វដ(Douglas Latchford)ក្នុងឆ្នាំ១៩៩២។

វត្ថុ​បុរាណ​ដ៏សំខាន់​មួយ​ទៀត​ដែរ​នោះ គឺ​ព្រះកេស​ព្រះ​លោកេសូរ​ ធ្វើ​ពី​សំរឹទ្ធ​នៅ​សតវត្សរ៍​ទី១០គ.ស. ដែល​កម្ពុជា​តែង​ព្យាយាម​ស្វែង​រក​ជាយូរ​មក​ហើយ​ដើម្បី​យក​មក​ផ្តុំ​ឡើង​វិញ​ជាមួយ​នឹង​ដង​ខ្លួន​ដែល​បច្ចុប្បន្ន​កំពុង​ដាក់​តាំង​នៅ​សារមន្ទីរ​ជាតិ​កម្ពុជា។ ចម្លាក់​ព្រះកេស​នេះ​ប្រហែល​ត្រូវ​បាន​គេលួច​នៅ​ក្នុង​ទសវត្សរ៍​១៩៩០។ ចំណែក​ដងខ្លួន​ត្រូវ​បាន​គេ​រក​ឃើញ​នៅ​ក្នុង​ស្ទឹង​មួយ​ក្នុង​ខេត្ត​បាត់ដំបង​តាំង​ពី​យូរ​មក​ហើយ។ ការ​វិល​ត្រឡប់​មក​វិញ​នូវ​ចម្លាក់​ទាំងនេះ​មាន​តម្លៃ​សម្រាប់​មនុស្សជាតិ​ទាំង​មូល។

ការ​បញ្ជូន​ត្រឡប់​មក​វិញ​នៃ​ព្រលឹង​ដូនតា​នេះ​បាន​រួម​ ចំណែក​យ៉ាង​សំខាន់​ដល់​ការ​ផ្សះ​ផ្សា​និង​ការ​ព្យាបាល​របួស​ផ្លូវ​ចិត្ត​របស់​ប្រជាជន​កម្ពុជា ដែល​បាន​ឆ្លង​កាត់​សង្គ្រាម​ស៊ីវិល ជាច្រើន​ទសវត្សរ៍ ​និង​រង​គ្រោះ​ដ៏​ឈឺ​ចាប់​ពី​សោកនាដកម្ម​នៃ​អំពើ​ប្រល័យ​ពូជសាសន៍​ខ្មែរ​ក្រហម។ លទ្ធផល​ប្រកប​ដោយ​ផ្លែ​ផ្កា​នេះ ក៏​បាន​បង្ហាញ​នូវ​ទំនាក់​ទំនង​កាន់​តែ​រឹង​មាំ​ឡើង​ជាមួយ​សហរដ្ឋ​អាមេរិក៕